Ontdek de geschiedenis
Coulissenland staat vooral bekend om de mooie omgeving, maar ook op het gebied van kunst en cultuur heeft deze regio veel te bieden. Van musea tot een eeuwenoud industriepark, kortom een geschiedenisrijke omgeving. Hieronder is de kunst en cultuur van de regio te vinden.
Westerkerk – Aalten
Aan de Hogestraat in Aalten staat de Westerkerk. Tegenwoordig in gebruik bij de Euregio Christengemeente. Een Nederlandse-Duitse gemeenschap. Een goed voorbeeld van hoe Nederlanders en Duitsers in de 21e eeuw in de grensregio met elkaar omgaan. Maar in de Tweede […]
Oosterkerk – Aalten
Tot 1913 stond aan de Oosterkerkstraat 3 in Aalten een houten kerkje. In dat jaar werd het gesloopt en vervangen door de huidige Oosterkerk. De kerk werd ook wel Kerk A genoemd, waar de Westerkerk Kerk B werd genoemd. De […]
Sint-Helenakerk – Aalten
Aan de Dijkstraat in Aalten staat vredig tussen het groen de katholieke Sint-Helenakerk. Dat het er niet altijd zo vredig was, lezen we hieronder. Tot aan de Reformatie aan het einde van de 16e eeuw ging heel Aalten ter kerke […]
Synagoge – Aalten
Sinds de 19e eeuw kende Aalten een groeiende Joodse gemeenschap. Deze groeide in de jaren ’30 van de 20e eeuw nog sneller, in verband met de Joodse vluchtelingen vanuit nazi-Duitsland dat in Aalten onderdak vond. Al sinds de 17e eeuw […]
Gemeentehuis – Aalten
Aan het centrale plein in Aalten, de Markt, staat al sinds bijna twee eeuwen het monumentale gemeentehuis van Aalten. Tot 1818 viel het dorp Aalten bestuurlijk onder het ambt Bredevoort. In 1818 werd het ambt Bredevoort opgesplitst in drie nieuwe […]
Oude Helenakerk – Aalten
Midden in het dorp Aalten, aan de Landstraat, staat de laatgotische Oude Helenakerk. Toen rond 800 de Saksen door Karel de Grote onderworpen werden, gelastte hij dat iedere gemeenschap een zg. hoofdhof ter beschikking moest stellen om er een kerk […]
Stadsbrouwerij De Borghman – Bredevoort
Daar waar in vroeger eeuwen het kasteel Bredevoort heeft gestaan, op ’t Zand, bevindt zich nu Stadsbrouwerij De Borghman. Een borgman is een edelman, die een bijzondere rol vervulde bij de verdediging van een burcht. Bredevoort was in de late […]
Sint Joriskerk – Bredevoort
Midden in de vestingstad Bredevoort, op de Markt, staat de eeuwenoude Sint Joriskerk. Een kerk die meerdere keren zwaar beschadigd werd. De oudste fundamenten van de Sint Joriskerk stammen uit 1316, toen de kerk waarschijnlijk een kasteelkapel was van de […]
H. Hart en H. Georgiuskerk – Bredevoort
Op het oude bastion Ossekop in Bredevoort staat sinds 1876 de katholieke H. Hart en H. Georgiuskerk. Tot aan de Reformatie, eind 16e eeuw gingen de Bredevoortse katholieken naar de oude Sint Joriskerk in het centrum van het stadje. Na […]
Cultureel centrum Koppelkerk – Bredevoort
De Koppelkerk in Bredevoort is geen kerk meer. Er worden geen diensten meer gehouden, maar het is wel een cultuurtempel. Voor de Tweede Wereldoorlog moest de gereformeerde gemeenschap van Bredevoort in Aalten naar de kerk. Na de Tweede Wereldoorlog werd […]
Vestingstad Bredevoort
Tussen Aalten en Winterswijk ligt, vredig verscholen tussen het groen, het oude vestingstadje Bredevoort. Een klein stadje met een rijke geschiedenis en zelfs banden met het Koningshuis en Nederlands belangrijkste schilder Rembrandt. De naam Bredevoort is afkomstig van het woord […]
Oorlogsmonument Rademakersbroek – Varsseveld
Aan het Rademakersbroek bij Varsseveld, een zijweg van de N318 Varsseveld – Aalten, ligt midden in het veld, een opmerkelijk monument ter nagedachtenis van 46 gefusilleerde mannen uit gevangenis de Kruisberg in Doetinchem. Wat vooraf ging. Midden 1944 vormde zich […]
St. Liborius- of Dorpskerk – Dinxperlo
Midden in Dinxperlo staat op de Markt de eeuwenoude Liborius- of Dorpskerk. Een kerk met een zeer rijke historie. In de 8e en 9e eeuw werden de huidige Achterhoek en Münsterland bekeerd tot het christendom. Enerzijds vanuit Utrecht, anderzijds vanuit […]
Grenslandmuseum – Dinxperlo
Nergens beleef je de grens als in het tweelingdorp Dinxperlo-Suderwick, ook wel Dinxperwick genoemd. De grens tussen Nederland en Duitsland loopt er letterlijk over de stoeprand. De landsgrens is al eeuwen oud. Was het in vroeger eeuwen een lijn die […]
Evangelisch-gereformeerde kerk – Suderwick
Aan het dorpsplein in Suderwick staat de Evangelisch-gereformeerde kerk. Zoals bijna alles in Dinxperwick heeft ook dit gebouw een internationale geschiedenis. Sinds de kerstening van het gebied rondom Dinxperlo en Suderwick viel Suderwick onder Dinxperlo en daarmee onder de parochie […]
Sint Michaëlskerk – Suderwick
De Sint Michaëlskerk in Suderwick is één van de missieposten die de bisschop van Münster, Bernhard von Gahlen, aan de grens liet bouwen toen na de Reformatie de katholieken in de Nederlanden geen kerken meer mochten hebben. Christoph Bernhard von […]
Kerkje de Rietstap – Dinxperlo
Even buiten de kern van Dinxperlo, op het huidige bedrijventerrein De Rietstap, staat het kleinste stenen kerkje van Nederland. Het kerkje behoort bij het landgoed De Rietstap, dat van 1555 tot 1708 eigendom was van de graven van Culemborg. De […]
Min40celsius – Varsselder
Beleef de ijstijden. Min40celsius verwijst naar de barre temperaturen, -40 graden Celsius en vaak nóg kouder, tijdens de ijstijden, waarin Nederland voor een groot deel is gevormd. Nederland werd voor een belangrijk deel gevormd in de ijstijden, een geologische periode, […]
Sint Martinuskerk – Etten
Ruim honderd meter van de oude Maartenskerk, die sinds de reformatie hervormd is, staat de katholieke Sint Martinuskerk. Na de Franse tijd werd in Nederland de kerkelijke hiërarchie weer hersteld. Na eeuwen van verbod op het uitoefenen van het katholicisme […]
Station Terborg
In 1885 legde de Geldersch-Overijsselsche Lokaal Spoorwegmaatschappj (GOLS) meerdere spoorlijnen in Oost-Nederland aan. Het is de bloeitijd van de textielindustrie in Twente en de omgeving van Winterswijk. De spoorlijnen van de GOLS waren voornamelijk bedoeld voor het vervoer van goederen […]
Sint Walburgiskerk – Netterden
In de uiterste zuidwestelijke hoek van Oude IJsselstreek ligt het dorp Netterden. Een dorp met een veelbewogen geschiedenis. Rond 400 vestigden zich in het gebied tussen Emmerich, ‘s-Heerenberg en Gendringen de Hettuariërs. De Engelse missionaris Willibrord bezocht in 697 Emmerich […]
Moezeköttel – Megchelen
Op 28 maart 1945 vielen na vijf jaar bezetting, geallieerde troepen voor het eerst na de bevrijding van Zuid-Nederland, ook het Nederland van boven de grote rivieren binnen. De eer om het eerste Nederlandse dorp van boven de rivieren te […]
Pompgebouw voormalige waterzuivering – Varsseveld
In het buitengebied van Varsseveld staat aan de Vlakkeeweg het pompgebouw van de voormalige waterzuiveringsinstallatie van de gemeente Wisch. Halverwege de 19e eeuw werd ontdekt dat veel ziekten werden veroorzaakt door open riolen in dorpen en steden. Langzaam maar zeker […]
Petrus en Pauluskerk – Ulft
Aan het Kennedyplein, midden in het centrum van Ulft, staat de Petrus en Pauluskerk. Eeuwenlang was Ulft een kleine buurtschap bij het dorp Gendringen. Pas met de opkomst van de ijzergieterijen van DRU (1754) en Becking & Bongers (1895) werd […]
Molen de Witten – Etten
In 1861 liet molenaar Jan Vos in Etten de molen De Witten bouwen. Deze zogenoemde bovenkruier beltmolen werd in 1945 bij de bevrijding van de Achterhoek door Duitse militairen als uitkijktoren gebruikt. Daarom werd hij door Canadese militairen zwaar beschoten. […]
Antonius van Paduakerk – Ulft
De buurtschap Oer en de ijzergieterij van DRU zijn nauw met elkaar verbonden. Toen de “hut” ging groeien, groeide Oer mee. Dat heeft ertoe geleid dat in het begin van de 20e eeuw werd besloten dat Oer een eigen kerk […]
Maartenskerk – Etten
Meer dan tien eeuwen kerkgeschiedenis vertegenwoordigt de Maartenskerk in Etten. Al in 1000 stond in het dorpshart van Etten een kerkje, gewijd aan de heilig Martinus van Tours, één van de meest populaire heiligen in de Middeleeuwen. En archeologisch onderzoek […]
Kempermolen – Breedenbroek
Aan de Molenweg 23, de weg van Sinderen richting Breedenbroek, staat sinds 1882 de Kempermolen. In dat jaar begon de familie Kemper met het malen van graan in deze zogenoemde beltmolen, gebouwd door de Varsseveldse molenbouwer Kreeftenberg. De familie Kemper […]
Schabracq-fietsroute
Als je door het Coulissenland rijdt, kom je ze ongetwijfeld tegen: de sculpturen van Alexander Schabracq, die ooit in Amsterdam o.a. het Damrak sierden. Alexander Schabracq is een beeldend kunstenaar, die vooral bekend is door zijn exotisch aandoende op totempalen […]
Stuw de Stakenborg – Voorst
Aan de Stakenborgweg, bij havezate de Stakenborg, ligt de gelijknamige stuw in de Aa-strang. De Aa-strang wordt bij Velen in Duitsland gevormd door het samenstromen van de beken Thesingbach, Weißer Vennbach en Schwarzer Bach. In Duitsland heeft de rivier de […]
Havezate de Stakenborg – Voorst
Aan de Stakenborgweg, een zijweg van de Marmelhorstweg tussen Gendringen en Sinderen, ligt aan de AA-Strang de eeuwenoude havezate De Stakenborg. Al in 1402 gaf de Hertog van Gelre de “Starckenborch” te leen aan de toenmalige eigenaar, waarschijnlijk één van […]
Openluchttheater Engbergen
In de jaren ’50 van de vorige eeuw werd in het bestuur van het Gendringse Oranjecomité gedacht aan een mogelijkheid om in de open lucht een zang- of toneeluitvoering te kunnen geven. In het deel van Engbergen, waar nu het […]
Nederlands IJzermuseum, CIVON, DRU Cultuurfabriek, DRU-Industriepark – Ulft
Al in de vroege geschiedenis werd langs de Oude IJssel ijzererts, “oer”, uit de bodem gehaald. De eerste hoogovens in wat nu Nederland het, verrezen langs deze rivier en in 1689 werd de eerste industriële hoogoven in Gaanderen gebouwd. De […]
Havezate de Wesenthorst – Ulft
Midden in een moderne woonwijk tussen Ulft en Gendringen staat het restant van het voormalige kasteel de Wesenthorst. Al in de 12e eeuw moet hier een gelijknamig huis hebben gestaan. Geschriften uit 1145 spreken van “Wisenhorst”. De oudste officiële bronnen […]
Terborg
De bouw van het Kasteel Wisch in de 13e eeuw is de aanzet geweest voor de vestiging van de nederzetting Toe Borgh, dat “ter burcht” betekent, ofwel “bij het kasteel.” Het kasteel lag op een gunstige plaats, aan de belangrijke […]
St. Georgiuskerk – Terborg
In de gezellige Hoofdstraat, in vroeger dagen de enige straat van de stad Terborg, staat de St. Georgiuskerk. Toen begin 19e eeuw de kerkelijke hiërarchie weer werd hersteld en katholieken dus weer eigen kerken mochten hebben, werd in 1842 op […]
Voormalig PTT-kantoor – Terborg
Aan het Sint Jorisplein in Terborg staat het voormalige districtskantoor van de PTT. In 1939 ontwierp rijksbouwmeester Van Bremen in opdracht van het Staatsbedrijf der Posterijen, Telegrafie en Telefonie (PTT) een nieuw districtskantoor voor Terborg. Het oude postkantoor (waar nu […]
Kasteel Wisch – Terborg
Aan de rand van het stadje Terborg staat, in een bosrijke omgeving verborgen, het Kasteel Wisch. In 1129 vestigde Stephanus I van Wisch, een ministeriaal (persoon met een belangrijke post in bestuur en leger) van de bisschop van Münster zich […]
Sint Maartenkerk – Gendringen
Tussen de Grotestraat en het Kerkplein in Gendringen staat de Sint Maartenkerk, ook wel Nederlands Hervormde Kerk genoemd. Al rond 800 heeft hier een kerkje gestaan. Oude grafkelders uit die tijd, die in 1955 werden blootgelegd, getuigen hiervan. Rond 1200 […]
Sint Martinuskerk – Gendringen
Aan het Kerkplein, net even noordelijk van de dorpskern, staat de katholieke Sint Martinus kerk. De Amsterdamse architect Alfred Tepe, na Pierre Cuypers uit Roermond, de belangrijkste architect in de Nederlandse neogotiek tekende het ontwerp. In 1896 werd de kerk, […]
St. Martinuskerk Megchelen
Midden in het dorp Megchelen staat de Sint Martinuskerk. Een neogotische driebeukige kruiskerk, opgetrokken in rode baksteen. De kerk werd naar een ontwerp van de architect Johannes Sluijmer, die ook de St. Mauritiuskerk in Silvolde tekende, in 1935-’35 gebouwd en […]
’t Hofshuus – Varsseveld
Aan de rand van Varsseveld, aan de Leemscherweg, staat de eeuwenoude boerderij ’t Hofshuus. Tegenwoordig een museum, maar tot 1978 nog daadwerkelijk bewoond. Al in de 13e eeuw wordt in geschriften gesproken over “den Hoff Tho Versevelt”. Daarmee werd het […]
Huis Landfort – Megchelen
Aan de Duitse grens en Oude IJssel bij het dorp Megchelen ligt het schitterende landgoed Landfort met het gelijknamige Huis Landfort. Al in 1434 wordt het landgoed als Lanckvoort vermeld als het wordt verkocht door Johan van Assewyn aan Dirk […]
Oude Georgiuskerk – Terborg
De Oude Georgiuskerk, ook wel Joris en Barbarakerk genoemd, is de oudste kerk van de enige stad in de gemeente Oude IJsselstreek, Terborg. De kerk werd vernoemd naar Sint Joris, de beschermheilige van de stad. De kerk staat noordoostelijk van […]
Sint Mauritiuskerk – Silvolde
Midden in het dorp Silvolde staat de monumentale Sint Mauritiuskerk. De kerk, gebouwd als basiliek, stamt uit 1931 en werd ontworpen door de Enschedese architect Johannes Sluijmer. Al in de 12e eeuw stond er in Silvolde een kerk, de Oude […]
Keurhorsterkerk – Sinderen
Wanneer we over de Sinderenseweg van Varsseveld naar Sinderen rijden, zien we ongeveer halverwege aan de rechterkant, middenin het land, een rood, bakstenen kerkje staan: de Keurhorsterkerk. In 1834 vond binnen de Hervormde Kerk de zg. Afscheiding plaats. De Gereformeerde […]
Antoniuskapel – Sinderen
Als we vanuit het dorp Sinderen via de Kapelweg richting Silvolde rijden, zien we halverwege aan de linkerkant, verscholen tussen de bomen een wit kerkje staan. De Antoniuskapel. In 1150 werd door de Heren van Sinderen, de bewoners van kasteel […]
De Nieuwe Molen – Sinderen
Aan de rand van de gemeente Oude IJsselstreek staat bij het dorp Sinderen aan de Keurhorsterweg de Nieuwe Molen. Een maalderij uit 1926 met een rijke geschiedenis. Al in 1650 besloten de graven Van den Bergh en Van Limburg Stirum […]
Molen “de Engel” Varsseveld
Aan de Hiddinkdijk 4 in Varsseveld staat de in 1849 gebouwde stellingmolen De Engel. De molen is eigendom van de gemeente Oude IJsselstreek. Tot 2005 was de voormalige gemeente Wisch eigenaar. In 1975 is deze molen, die helemaal in verval […]
Grote of Laurentiuskerk Varsseveld
Midden in Varsseveld, op het Kerkplein, tegenover Hotel – Restaurant De Ploeg, staat de eeuwenoude Grote- of Laurentiuskerk. Rond 1150 werd Varsseveld een zelfstandige parochie. In deze tijd wel ook de eerste aanzet gegeven tot het bouwen van een kerk. […]
Museumwinkel Halte Bontebrug
Terug naar de rust en eenvoud van vroeger? Wellicht ken je de producten als pruimtabak, Sun light zeep en Erdal nog wel. Bij binnenkomst rinkelt de originele winkelbel en de ouderwetse kassa staat op de toonbank. Op de lades en […]
Molen van Hal
Kom naar de Molen van Hal en beleef wat deze hotspot in Voorst te bieden heeft. De Molen van Hal is zowel een korenmolen als een beltmolen. Een beltmolen is opgehoogde molen. De voordeel hiervan is dat de beltmolen door […]
DRU Ulft
Geschiedenis ‘Diepenbrock en Reigers Ulft’, een staalbedrijf dat is opgericht in 1754 in Ulft. Dit bedrijf is één van de oudste industriële bedrijven van Nederland. De DRU produceerde van alles wat uit gietijzer gemaakt kon worden. Van paraplustandaards tot pannen […]