Sint Maartenkerk – Gendringen

Tussen de Grotestraat en het Kerkplein in Gendringen staat de Sint Maartenkerk, ook wel Nederlands Hervormde Kerk genoemd.

Al rond 800 heeft hier een kerkje gestaan. Oude grafkelders uit die tijd, die in 1955 werden blootgelegd, getuigen hiervan. Rond 1200 werd er begonnen met een grotere kerk, gebouwd van tufsteen, gewijd aan de Heilige Martinus, of Sint Maarten. Tufsteen is een zacht, vulkanisch gesteente dat o.a. in de Eiffel aangetroffen wordt en in de Middeleeuwen in onze contreien vrij veel werd gebruikt voor de bouw van kastelen, stadhuizen en dus ook kerken. Later werd de aan slijtage onderhevige bovenkant van het muurwerk vervangen door baksteen. De toenmalige kerk was ongeveer 12 meter langer richting het oosten dan nu het geval is.

Tijdens de Reformatie in de 16e eeuw viel de kerk in handen van de Nederlands Hervormde Kerk. De overwegend katholieke bevolking van Gendringen ging in schuurkerken, maar ook in Anholt, net over de grens, ter kerke tot zij vanaf halverwege de 19e eeuw, na het herstel van de kerkelijke hiërarchie in Nederland, weer in de nieuwe Sint Martinuskerk hun diensten konden vieren. In 1830 trof een enorme brand de kerk. Op enkele delen van de toren na, werd de kerk grotendeels verwoest. De kerk werd herbouwd, zij het in eenvoudiger vorm en door geldgebrek ook kleiner. Om verschillen tussen oud en nieuw metselwerk te camoufleren werd het hele gebouw wit gepleisterd. In 1835 werd de herbouwde kerk weer in gebruik genomen.

In de kerk bevindt zich ook de grafkelder van graaf Willem IV van den Bergh, stadhouder van het Graafschap Zutphen en zijn vrouw Maria van Nassau, de oudste zus van Willem de Zwijger en een aantal van hun kinderen. Willem van den Bergh was graaf van Bergh en Boxmeer en stierf in 1586 in Ulft.